តើភពមានប៉ុន្មាន ប្រាំបី(៨)ឬក៏ប្រាំបួន(៩)?
ចំនួនភពសរុបមានតែប្រាំបី(៨)ទេ ព្រោះពីឆ្នាំ២០០៦មក ភពភ្លូតូត្រូវបាន IAU ដកចេញពីចង្កោមភពទាំងប្រាំបួន(៩) និងទម្លាក់វាមកនៅត្រឹមជាភពបម្រុងវិញ។
នៅឆ្នាំ២០០៦ ភពភ្លូតូត្រូវបានសមាជិកនៃសហភាពតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ (International Astronomical Union – IAU)បោះឆ្នោតទម្លាក់។ ភ្លូតូជាភពកូនពៅឈរលេខរៀងទីប្រាំបួន ដែលមានអាយុកាលជាង៧០ឆ្នាំ បើគិតត្រឹមឆ្នាំ២០០៦។ ភ្លូតូត្រូវបានរកឃើញនៅឆ្នាំ១៩៣០ ដោយតារាវិទូអាមេរិកឈ្មោះ Clyde Tombaugh។
សៀវភៅនិងឯកសារសិក្សាត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពយ៉ាងឆាប់រហ័សដើម្បីចុះបញ្ជីសមាជិកទី៩នេះទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាចំណេះដឹងទូទៅតាមបណ្ដាប្រទេសនានារួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។
ការរកឃើញភពបីថ្មីដែលអាចប្រៀបធៀបទៅនឹងភ្លូតូបាន មាដូចជា Quaoar ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០២ Sedna (សេដណា) ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០៣ និង Eris (អេរីស) ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០៥។
ការរកឃើញនេះបានជម្រុញឱ្យសហភាពតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ(AIU) បង្កើតគណៈកម្មាធិការមួយដែលមានភារកិច្ចកំណត់នូវអ្វីដែលបានបង្កើតេពាក់ព័ន្ធនៅលើភព ដោយមានគោលបំណងដាក់សេចក្តីព្រាងចុងក្រោយមុនពេលមហាសន្និបាតទូទៅរបស់សមាជិកនៃIAU នៅទីក្រុងប្រាក (Prague)មកដល់។ ក្រោមផែនការដំបូង រ៉ាឌីកាល់ចំនួននៃភពនឹងកើនឡើងពី ៩ភព ទៅ ១២ភព ប៉ុន្តែការរំពឹងនេះមានផលផ្ទុយទៅវិញ។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទើបលំដាប់ថ្នាក់ ឬអត្ថន័យរបស់ភពត្រូវបានបែងចែកជាថ្មី ដោយបន្ថែមក្រុមភពបម្រុង (ភពមិនពេញលក្ខណៈ ឬ Dwarf Planet)។
នៅថ្ងៃទី២៤ ខែសីហាដែលជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃសន្និបាតសមាជិកបានបោះឆ្នោតអនុម័តនូវបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសម្រាប់ការដាក់ឈ្មោះភពឬការឱ្យអត្ថន័យភពថាជា៖
- ១)ភព (Planet) គឺជាតួសេឡេស្ទាលដែល (ក) ស្ថិតនៅក្នុងគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ (ខ) មានម៉ាសគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទំនាញខ្លួនឯងដើម្បីយកឈ្នះកម្លាំងរាងកាយតឹងរឹងដូច្នេះវាសន្មតថាមានលំនឹងអ៊ីដ្រូស្តាទិក (ជិតមានរាងមូល) និង (គ) បានសម្អាតសង្កាត់នៅជុំវិញគន្លងរបស់វា។
- ២)ភពបម្រុង ឬ ភពមិនពេញលក្ខណ (Dwarf Planet) គឺមានរាងជាសេឡេស្ទាល ដែល (ក) ស្ថិតនៅក្នុងគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ (ខ) មានម៉ាសគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទំនាញខ្លួនឯងដើម្បីយកឈ្នះកម្លាំងរាងកាយរឹងដូច្នេះវាសន្មតថាមានលំនឹងអ៊ីដ្រូសែន។ (គ) មិនបានសម្អាតសង្កាត់ជុំវិញគន្លងរបស់វាទេ និង (ឃ) មិនមែនជាផ្កាយរណបទេ។
ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០០៦នោះមក ទើបភពភ្លូតូត្រូវបានសហភាពតារាវិទូអន្តរជាតិ (IAU) បានដកចេញពីចង្កោមភពជាផ្លូវការតែម្តង និងទម្លាក់វាមកនៅត្រឹមជាភពបម្រុងវិញ។
ចំនួនភពសរុបបច្ចុប្បន្នមានប្រាំបី(៨)
- ១) ភពពុធ (The Mercury Planet)
- ២) ភពសុក្រ (The Venus Planet)
- ៣) ភពផែនដី (The Earth Planet)
- ៤) ភពអង្គារ (The Mars Planet)
- ៥) ភពព្រហស្បតិ៍ (The Jupiter Planet)
- ៦) ភពសៅរ៍ (The Saturn Planet)
- ៧) ភពអ៊ុយរ៉ានុស (The Uranus Planet)
- ៨) ភពណិបទូន (The Neptune Planet)
ចំនួនភពបម្រុងសរុបបច្ចុប្បន្នមាន២០០ភព
ក្រុមតារាវិទូប៉ាន់ស្មានថាអាចមានភពមបម្រុង(Dwarf Planets) ចំនួន២០០ នៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យនិងខ្សែក្រវ៉ាត់គុបភឺរ(Kuiper Belf)។ ប៉ុន្តែភពដែលគេនិយមលើកយកមកនិយាយមានដូចជា៖ Ceres, Pluto, Eris, Haumea, and Makemake Sedna and Quaoa។
ចំណាំៈ សូមបងប្អូនជួយផ្ដលឈ្មោះជាភាសារខ្មែរយើងផង យើងខ្ញុំនឹងកែលម្អរអត្ថបទនេះតាមក្រោយទៀង។
